Eða prófaðu að leita eftir flokki og/eða staðsetningu
Fáar þjóðir fagna áramótunum með eins miklum látum og Íslendingar. Siðir og venjur á þessum tímamótum hafa þróast úr einföldum brennum og álfadansi yfir í stórbrotnar flugeldasýningar.
Fyrstu heimildir um brennur á Íslandi eru frá miðri 19. öld. Í Reykjavík voru þær haldnar á stöðum eins og Hólavelli og við Skólavörðuna. Þær voru þó ekki alltaf hátíðlegar, eins og Klemens Jónsson (f. 1862) lýsti, þar sem fyllirí og óspektir voru algengar. Árið 1871 varð til nýr og skrautlegur siður, álfadansinn, þegar ungir menn úr Lærða skólanum dönsuðu í kringum brennu við Tjörnina í Reykjavík, klæddir sem ljósálfar og svartálfar. Þessi skemmtun breiddist hratt út og varð vinsæl.
Flugeldar komu fyrst til sögunnar á Íslandi í kringum 1900, þó þeir væru þá aðeins á færi efnaðra einstaklinga. Rakettur og kínverjar voru aðal sprengjurnar og vöktu mikla kátínu þrátt fyrir að vera ansi einfaldar miðað við nútíma flugelda. Ágústa Pétursdóttir Snæland rifjar upp í bókinni Reykjavík bernsku minnar hvernig faðir hennar kveikti í púðurkerlingum til að fagna áramótunum um 1920. Þetta skapaði mikla gleði.
Flugeldaskothríðin á gamlárskvöldi felur í sér ákveðna sameiningu þjóðarinnar. Fjölskyldur og vinir koma saman, vel klædd, og horfa á ljósadýrðina á himninum. Hvergi í heiminum er jafnmörgum flugeldum skotið á loft upp á sama tíma af jafnfáum einstaklingum. Á miðnætti ætlar allt um koll að keyra og þjóðin sameinast í ólýsanlegri ljósasýningu.
Flugeldasalan á Íslandi hefur sterka samfélagslega skírskotun. Hún er helsta fjáröflunarleið björgunarsveita landsins, sem standa vaktina allan ársins hring. Með hverri rakettu sem fer á loft styðja Íslendingar við bakið á þessum mikilvægu sveitum.
Á síðustu árum hefur orðið mikil umræða um umhverfisáhrif flugelda, sem valda bæði loftmengun og rusli. Þrátt fyrir að flugeldar gleðji augað hafa þeir einnig áhrif á viðkvæma hópa samfélagsins, svo sem börn og dýr. Auk þess eru flugeldaslys algeng. Mikilvægt er að muna eftir því að nota hlífðargleraugu og halda fjarlægð frá sprengjunum.
Með vitundavakningu um umhverfismál hefur þróunin í átt að umhverfisvænni flugeldum verið í brennidepli. Einnig hefur verið rætt um möguleikann á að skipta út sprengjum fyrir stafrænar ljósasýningar sem gætu boðið upp á hið mesta sjónarspil án skaðlegra áhrifa á umhverfið.
Áramótin á Íslandi hafa þróast úr einföldum brennum yfir í stórkostlegar flugeldasýningar á síðastliðnum 100 árum. Þegar klukkan slær tólf og himininn ljómar af litadýrð kveðjum við gamla árið og tökum fagnandi á móti því nýja – í sönnum íslenskum anda.
Gleðilegt nýtt ár!